Artiesten en ondernemers

Tijdens deze eerste fase brachten we bestaande (inter)nationale initiatieven in kaart en keken we wat we in Vlaamse context al dan niet kunnen overnemen.

In Nederland brengt bijvoorbeeld een aantal organisaties kunstenaars en ondernemers samen in creatieve partnerschappen. We spraken met initiatiefnemers van gelijkaardige projecten in binnen- en buitenland. Verder kregen we input van experten in kunstenaarschap en van organisaties die ondernemers door en door kennen. Om een beeld te krijgen van de potentiële gebruikers interviewden we experten uit beide sectoren, zoals Voordekunst, Kunstwerkt, Agoria en Etion.

Het werd ons steeds duidelijker dat de wereld van artiesten erg verschilt van de wereld van ondernemers. Ze hebben elk een eigen taal en eigen doelstellingen. Om die twee werelden bij elkaar te brengen, kan een tussenpersoon een belangrijke rol spelen.

We bekeken welke tussenpersonen duurzame matchmaking tussen artiesten en ondernemers kunnen bevorderen:

• Infrastructurele en technische ondersteuning
• Tussenpersonen
• Projecten of evenementen 
• Financiering en incubators
• Ondernemersorganisaties
• Kunstenorganisaties 

Verder leverde deze fase vooral extra vragen op die we wilden onderzoeken. Is er een verschil in motivatie tussen grote of kleine bedrijven om met een artiest in zee te gaan? Welke bestaande subsidies of fiscale voordelen kunnen creatieve partnerschappen stimuleren?

Hebben artiesten en ondernemers ervaring met creatieve partnerschappen? Wat zijn hun noden en behoeften bij een matchmaking? Voor beide is het uiterst belangrijk dat de samenwerking inhoudelijk en op persoonlijk vlak de juiste snaar raakt. Bij grote bedrijven is het een kwestie van de juiste persoon te benaderen met de juiste functie en een persoonlijke artistieke interesse.

Artiesten en ondernemers streven andere doelstellingen na. Artiesten zoeken naar materiaal, kennis of expertise en niet noodzakelijk naar financiële steun, maar "durven" dit niet vragen. De drempel is groot om als kleine kunstenaar naar een bedrijf te stappen. Omgekeerd zien ondernemers niet altijd wat de meerwaarde is van een artiest in de arm te nemen om hun medewerkers op een andere manier met hun dienst of product te leren werken. Wanneer dit - eerder toevallig - toch gebeurt, zijn ze wel enthousiast. Ook dan blijft het vaak iets eenmaligs, bijvoorbeeld door tijdsgebrek.

Tijdens een workshop van Namahn kwamen we tot een tiental mogelijke scenario’s voor het concept creatieve partnerschappen en welke omringende factoren nodig zijn om elk scenario te kunnen uitwerken. CC De Grote Post, Cultuurconnect, artiesten, ondernemers en koepelorganisaties namen deel aan deze dag. De belangrijkste leerpunten:

• Een matchmaking-platform zonder tussenpersoon heeft weinig kans op slagen.
• De tussenpersoon zoekt zelf naar opportuniteiten om artiesten en ondernemers samen te brengen en detecteert vraagstukken waarbij beide partijen elkaar kunnen ondersteunen.
• Voor we een platform kunnen bouwen, moeten we eerst het concept bekendmaken bij beide sectoren via bestaande initiatieven.
• Voor beide sectoren moet duidelijk zijn welke (financiële) voordelen een creatief partnerschap met zich meebrengt. 
   

We gingen langs bij C-Mine, CC De Warande, CC De Spil, CC Hasselt, CC De Velinx, 30CC, CC Berchem, Cultuurcentrum Leopoldsburg en CC De Werf. Cultuurcentra werken samen met ondernemers hoofdzakelijk in functie van eigen producties (zowel expo’s, voorstellingen, festivals ...) in een klant-leveranciersrelatie, zonder dat de ondernemer betrokken wordt bij het creatieve denkproces. De contacten komen vaak uit het persoonlijk netwerk van medewerkers. Artiesten gaan zelden op zoek naar een partnerschap met een ondernemer via het cultuurcentrum. 

Als eerste stap is er nood aan een tussenpersoon om deze samenwerkingsvorm te stimuleren. In een later stadium kan een digitaal platform interessant zijn, met een tussenpersoon die het platform van content voorziet. Daarom gaat de kennis uit dit onderzoek eerst naar andere relevante spelers, zoals Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen en Cultuurloket.