De bibliotheek in een digitale samenleving

Bibliotheken
31/05/22

De digitalisering en technologisering hebben invloed op alle vlakken van dienstverlening in de samenleving, en zeker ook op de bibliotheken. We evolueren naar een minder tastbare, digitale collectie, waarvan veel onderdelen ook virtueel heel eenvoudig toegankelijk zijn. Dat heeft belangrijke gevolgen voor het basisproces van bibliotheken: verzamelen, ontsluiten, ter beschikking stellen.

De bibliotheek als "safe place"

Meer dan louter een verzamelplaats van informatie is een bibliotheek een ‘safe place’ in onze digitale samenleving. Door zowel fysieke als virtuele nabijheid te creëren werkt een bibliotheek voor de mensen als een baken: een niet-commerciële, veilige plek waar ze weer even aandacht kunnen hebben voor iets zonder overprikkeld te worden, weg van de druk van altijd bereikbaar (moeten) zijn.

De collectie onderscheidt zich van andere, niet door het aanbod zelf, maar doordat de bibliotheek dat aanbod gebruikt om verbanden te leggen, overzicht te bieden en betekenis te geven. Een bibliotheek stelt met andere woorden niet meer alleen haar collectie ter beschikking, ze biedt ook context: wat kunnen mensen met die informatie doen, hoe gaan ze ermee om?

Mediawijsheid, zelfredzaamheid, empowerment en kritisch burgerschap, het zijn zaken die bibliotheken bij uitstek kunnen nastreven in een gemeenschap door hun collectie in te zetten. In deze tijden van digitaliteit en fake news wordt de behoefte aan maatschappelijke spelers die deze rol opnemen alleen maar groter.

Veel bibliotheken spelen hierop in, dat is onder andere te zien aan het stijgende aantal mediacoaches en andere educatieve medewerkers in de sector.

Verwachtingen van het publiek

De verwachtingen van het publiek in de bibliotheek veranderen mee met de digitale transformatie, ook wat betreft de basisdienstverlening. Vanuit de woonkamer in de collectie grasduinen, covers bekijken, samenvattingen lezen, kijken welk boek aanwezig is, het met 1 klik laten klaarleggen om het de dag nadien tussendoor even op te pikken en met een scan uit te lenen.

Cultuurconnect werkt nauw samen met bibliotheken aan een eengemaakt bibliotheeksysteem, een gezamenlijk websiteplatform (catalogus, Mijn Bibliotheek en bibliotheekwebsites), een verbeterd aanbod van de digitale collecties en nog zoveel meer.

Aanvulling: Vernieuwingstraject bibliotheekdiensten

Het vernieuwingstraject bibliotheekdiensten van Cultuurconnect heeft als doel de collectiegebonden dienstverlening van de bibliotheek te moderniseren, vanuit het perspectief van het publiek en in cocreatie met de bibliotheken. De vernieuwingen aan de dienstverlening worden gerealiseerd binnen de eengemaakte basisinfrastructuur digitale bibliotheek. De achterliggende werkprocessen voor de bibliotheken worden daardoor ook vereenvoudigd.

Dit artikel verscheen eerder in Lokaal (VVSG). Download het volledige artikel:

Deel dit artikel: