Interactief, digitaal theater voor kinderen: 3 inspirerende voorbeelden

Het voorbije jaar was er één van digitale artistieke content. Corona heeft ons geleerd dat snel schakelen kan, wanneer zich kansen aandienen. Uit die chaos ontstonden mooie, interactieve voorstellingen voor kinderen en scholen. Enkele theatermakers vertellen over de nieuwe interactieve mogelijkheden en hoe ze jongeren digitaal in beweging krijgen. 

Aan het woord zijn Dries De Win (Froefroe) over de Instagramvoorstelling Mekbet, Dafne Maes en Danaé Bosman (LAP) over de livestreamvoorstelling Level Q en Stan Reekmans (Speelman) over de interactieve livestreamvoorstelling Pluche 2.0. Programmatoren van cultuurhuizen zetten hun schouders mee onder deze initiatieven en maakten scholen warm voor het digitale aanbod. Ook bij online voorstellingen blijven cultuurhuizen dus een belangrijke rol opnemen in de programmatie en promotie naar onderwijs toe.

Kunnen jullie iets meer vertellen over je digitale voorstellingen?
Dries (Froefroe): “De eerste Instagramvoorstelling van Mekbet (12+) van Theater Froefroe vond plaats in de kerstvakantie. Exact 1 week lang speelden we met meer dan 30 uitgelaten artiesten de Shakespeare klassieker Macbeth. Met iedere dag een nieuwe akte die telkens wordt ingeleid door een andere muzikant. We herhaalden de voorstelling in februari nog eens voor scholen. Daarna verdween alles, zoals in een echte voorstelling. 18.422 unieke accounts bekeken onze Instagrampagina, 6.932 abonneerden zich als volger en 4.380 gebruikers gluurden stiekem mee. Bij de live video’s op Instagram schommelde ons publiek steeds rond de 400 tot 700 kijkers.”

Danaé en Dafne (LAP): “Toen we doorhadden dat ook deze tour van Level Q (8+) niet kon doorgaan, zijn we meteen in actie geschoten. We hebben de voorstelling omgezet naar een livestreamvoorstelling voor scholen. Level Q is een theatrale dansvoorstelling waarin 4 spelers tot het uiterste gaan, geïnspireerd op het kijkplezier dat mensen beleven bij spelprogramma’s en sportwedstrijden. Ze tasten elkaars grenzen af en dat van het publiek. We livestreamden de voorstelling al naar meer dan 300 klassen en meer dan 6000 leerlingen verspreid over heel Vlaanderen in samenwerking met 17 cultuurcentra.”

Stan (Speelman): “'Pluche 2.0 (3+) werd via livestreaming volledig coronaproof gemaakt, met de knuffels van de leerlingen in de hoofdrol. Die knuffels lenen ze voor één keer uit aan de wetenschap voor een humoristisch, magisch, wonderbaarlijk, wetenschappelijk experiment. Na de voorstelling krijgen de peuters en kleuters hun knuffel uiteraard ongehavend terug, al zullen ze hem nét ietwat anders bekijken. We speelden ondertussen 34 voorstellingen in 14 cultuurcentra voor bijna 3.000 kleuters en we blijven deze voorstelling spelen zo lang het nodig is.”

Hoe waren de reacties van de kinderen? 
Dries (Froefroe): “Omdat je geen controle hebt over reacties op sociale media, had ik me op voorhand ook voorbereid op negatieve commentaar. Integendeel, we werden  overspoeld met positieve en dankbare berichten zowel van de ouders, kinderen, leerkrachten en leerlingen.” 
 

Danaé en Dafne (LAP): "De eerste reacties van leerkrachten en programmatoren waren zeer positief. Het is niet dezelfde ervaring als een live voorstelling, maar iedereen was enorm enthousiast dat om op deze manier toch nog te kunnen genieten van cultuur en dans."

Stan (Speelman): “Kinderen reageren op een gelijkaardige manier als live. Ze zijn uitbundig en hebben schijnbaar geen probleem met het scherm tussen ons in. Het lijkt alsof ze dit soort communicatie ondertussen gewoon zijn. Ze zitten natuurlijk samen in de klas en beleven het dus ook echt samen, waardoor er een soort ‘live’ gevoel heerst. Leerkrachten zijn soms zenuwachtig bij het opstellen van de streaming, het is allemaal wat nieuw en ze kunnen wel wat steun en begeleiding gebruiken. Eens de voorstelling begint, zijn ze vaak meer op hun gemak.”

Hoe hebben jullie het technisch aangepakt? 
Dries (Froefroe): “Het was technisch een kluwen, een constante zoektocht naar gepaste oplossingen. Een enorme puzzel van accounts, muzikanten, Instagram-formaten, interactiemogelijkheden, algoritmes, live-opnames, opnames vooraf, montage, tijdstippen en schema’s van de posts, filters … We hebben bij Theater FroeFroe een eigen atelier, zaal en blue key, dus we konden alles zelf opnemen. De opname en montage gebeurde met eigen materiaal en belichting door ons eigen camerateam (DWRS). De Instagram lives verliepen belachelijk simpel met een smartphone, gimbal en licht. We lieten Bruno Vanden Broecke live meekijken zodat hij ook zelf op het publiek kon reageren en inspelen.”

Danaé en Dafne (LAP): “We werken samen met productiehuis Moose-Stache voor de verspreiding van de livestream via Vimeo. De voorstelling gaat over winnen en verliezen en is snel en flitsend. Het publiek wordt meegetrokken in het verhaal door de verschillende camerastandpunten en ingezoomde scènes."

Stan (Speelman): “We hebben de krachten gebundeld met onze freelance technieker Alexander Coppenolle van Acp Productions. Hij investeerde in nieuw materiaal voor deze voorstelling en leerde in sneltempo hoe je een goeie livestream opzet. We maken gebruik van een professioneel streamingplatform Vmix.”

Hoe zorgden jullie voor interactie tussen de acteurs en kinderen? 
Dries (Froefroe): “In normale tijden vertrekken scholen vaak meteen na het applaus. Nu stonden we voor het eerst rechtstreeks met de leerlingen in contact, ze konden zelf hun vragen stellen. Openbaar of in een privébericht."

Danaé en Dafne (LAP): “Een danser zit bij de start in één van de lege zetels in de zaal van het cultuurcentrum en toont de camera's die klaarstaan voor de livestream. Hij verwelkomt de klassen en neemt hen mee naar het podium. Na de voorstelling kunnen leerlingen vragen stellen aan de dansers via een chat, die zij dan meteen beantwoorden. Achteraf spelen de leerlingen ook zelf het Level Q-bordspel in de klas. De meeste klassen kunnen genieten van een live of digitale workshop begeleid door één van de dansers uit de voorstelling. Zo proberen we er een totaalervaring van te maken.”

Stan (Speelman): “We waren sowieso van plan om de voorstelling op te bouwen rond de knuffels van de kinderen. Dit zorgt er natuurlijk wel voor dat de kinderen zich verbonden voelen. We hebben ook heel wat denkwerk verricht om  interactie op te zetten met de kleuters in de klas. De kleuters kunnen ons zien, maar wij kunnen hen ook zien en horen, zo kunnen we live reageren.”
 
Wat neem je zeker mee naar het post-coronatijdperk?
Dries (Froefroe): “We weten dat sociale media erg belangrijk zijn in het leven van jongeren. Dat negeren of tegenwerken heeft geen zin. Het was een leerrijk experiment, maar ik geloof niet dat deze digitale content live theater zal vervangen. Ik ben er wel van overtuigd dat dit bij enkele jongeren de drempel naar theater heeft verlaagd.”

Danaé en Dafne (LAP): “Toen we met deze livestream begonnen zagen we dat de interesse soms groter was bij leerkrachten dan bij sommige programmatoren. Niettemin zijn we diverse samenwerkingen aangegaan met enthousiaste cultuurcentra die enorm blij waren dat ze iets konden aanbieden aan scholen. We denken erover na om naast onze voorstellingen ook livestreams, captaties en educatieve opdrachten aan te blijven bieden. Wetende dat die live ervaring natuurlijk enorm belangrijk blijft."

Deze nieuwe digitale voorstellingen geven kinderen de kans om cultuur digitaal of in de klas te beleven, bovenop die ‘live’ ervaring waar ze zo naar snakken. Wil jouw cultuurhuis ook een digitale, interactieve schoolvoorstelling aanbieden aan scholen? Neem dan zeker contact op met Dries, Dafne, Danaé, Stan of één van de vele theatergezelschappen die creatieve, digitale alternatieven bedachten.