1 jaar e-boeken: dit vinden gebruikers van de e-boekendienst

In 207 bibliotheken in Vlaanderen en Brussel kiezen leners uit zo’n 10.000 titels op het uitleenplatform voor e-boeken (cloudLibrary). 1 jaar na de lancering vroegen we aan de gebruikers wat hun ervaring is met de e-boekendienst. Het opvallendste - en fijnste - nieuws daarbij is dat het e-boekenplatform aanzet tot lezen, volgens de reacties. Lees hieronder andere belangrijke cijfers en bevindingen, en verneem welke verbeterpunten en projecten er op de planning staan voor 2022. 

In september 2021 kregen alle gebruikers van het cloudLibrary e-boekenplatform een bevraging toegestuurd. Liefst 20,4% of 8.245 respondenten reageerden. De belangrijkste bevindingen op een rijtje:

• 9% van de respondenten zijn nieuwe bibliotheekleden, die bewust lid werden van de bib om de e-boekendienst te gebruiken.
• De e-boekendienst bereikte ook een nieuw publiek: zo’n 30% las voor het eerst digitaal door de komst van de e-boeken in de bib. 
• 60% leest nog even veel fysieke boeken en leest dus méér dan voorheen. 46% van de respondenten leest meer omdat ze nu altijd een e-boek bij de hand hebben. 
• Klanten zijn positief over de dienst en raden het vrienden en familie aan. 10% van de respondenten ontdekte het platform via een vriend, kennis of familielid.
• 59% van de respondenten is (zeer) tevreden over het uitleenproces. Wie leest op een e-reader is vaker ontevreden. Dit verbeterpunt stond al op de radar van de bibliotheken en Cultuurconnect.
   

• Van de ruim 33.000 unieke gebruikers zijn 70% vrouwen, 28% mannen en 2% X.
• Van alle uitgeleende titels is 75% fictie en 25% non-fictie.
• Bij de fictie zijn vooral thrillers en detectives (30%), romantische literatuur (13%) en de literaire romans (10%) populair.
• Bij de non-fictie doen kookboeken (19%), geschiedenis (14%) en (auto)biografische literatuur (8%) het goed.
• 47% van de respondenten ontdekte via cloudLibrary nieuwe auteurs.

De meeste uitleningen gebeuren door 50-60+, maar de uitleningen bij de jongere leeftijdsgroepen nemen toe. In het Young Adult-genre stijgt het aantal uitleningen van amper 0,4% eind 2020 tot 3% in oktober 2021. Dat komt waarschijnlijk door het grotere aanbod Young Adult-titels in de collectie. 

Meer dan 60% van de respondenten is tevreden met de huidige gebruiksvoorwaarden van de e-boekendienst, zoals het aantal uitleningen of het aantal reservaties. 

In de collectie kies je uit bijna 10.000 titels, waarvan 76% Nederlandstalige en 24% Engelstalige boeken. Van de Nederlandstalige titels is 72% fictie en 28% non-fictie. Bij de Engelstalige e-boeken is de verdeling 63% fictie en 37% non-fictie.

De respondenten zijn over het algemeen zeer tevreden over de collectie. 47% scoort de kwaliteit van de collectie 8 op 10 of hoger. 92% geeft aan cloudLibrary nog te zullen gebruiken in de komende 3 maanden. 

Het is belangrijk om de dienst in de toekomst verder te optimaliseren. Samen met de werkgroep E-boeken en de stuurgroep Digitale Collecties bepalen we prioriteiten: 

• Hogere gebruiksvriendelijkheid om boeken op een e-reader te plaatsen: 59% van de gebruikers leest e-boeken op een e-reader. Voor het publiek bestaat nu al een handleiding, een instructievideo voor eindgebruikers staat gepland voor 2022. Bibliotheekmedewerkers kunnen op het leerplatform een handig webinar bekijken.
   
• Beter aanbod actuele Nederlandstalige titels: hiervoor houden we de dialoog met de uitgevers open.
   
• Stijging van het aantal gebruikers: dit vraagt gerichte marketinginspanningen. De collectie blijft ook groeien, zodat het aanbod meer en meer voldoet aan de verwachtingen.
   
• Inbouwen van een previewfunctionaliteit: voorjaar 2022.

1. E-boeken & de Leesjury

Samen met 6 pilootbibliotheken en Iedereen Leest doen we onderzoek rond digitaal lezen bij kinderen en jongeren. 8 titels van de Leesjury zijn intussen beschikbaar als e-boek in cloudLibrary. In leesgroepen gaan de 6 bibliotheken daarmee aan de slag. Op basis van dit project bekijken we hoe we de collectie kunnen uitbreiden met een aanbod voor jeugdige lezers.

2. E-boeken & senioren

In 2022 besteedt een gerichte campagne extra aandacht aan de 70+’ers. Hoe bereik je deze senioren en mensen die senioren begeleiden? Omwille van de coronacrisis verschuift dit project van 2021 naar 2022.

3. E-boeken bij de bib tegen betaling

In samenwerking met de bibliotheek van Heers liep een pilootproject om e-boeken betalend aan te bieden met een plus-abonnement van € 5 per jaar. De piloot was te kleinschalig om grote conclusies uit te trekken, maar dit had in Heers geen negatieve impact op het bereik. Bibliotheek Heers bereikte meer inwoners dan de andere deelnemende bibliotheken (gemiddeld). De e-boekendienst werd er ook intensiever gebruikt.

4. De e-boekendienst in de markt zetten

De zichtbaarheid en de marketing van de e-boekendienst ligt vooral in handen van de deelnemende bibliotheken. Bij Cultuurconnect plannen we enkele campagnes om de zichtbaarheid mee te verhogen, zoals een promotiecampagne in verschillende NMBS-stations in december 2021, en we onderzoeken welke rol we kunnen opnemen om bibliotheken meer te ondersteunen bij de marketing van diensten. Ideeën, vragen of feedback hierover zijn steeds welkom.