Kansen voor digitale producties, interactie en alternatieve financiering

Podiumhuizen
09/11/21

Het afgelopen jaar is er volop geëxperimenteerd met digitale theaterproducties. Het bekendste voorbeeld is misschien wel WatchApp van SKaGeN, maar ook het recentere T.M. van Ontroerend Goed werd via veel cultuurcentra verkocht en maakte internationaal furore. Welke lessen kunnen we als sector trekken uit deze experimenten? 

Biedt het kansen voor een nieuw type programmatie en kan het de band tussen het cultuurcentrum, publiek en artiest versterken? Op deze vragen zoeken we een antwoord in het onderzoek Art@Home

Vormvernieuwing en interactie

Digitale producties zijn dankzij de technologische mogelijkheden vaak vernieuwend in vorm. Denk maar aan Mekbet, de voorstelling van Froefroe die zich volledig afspeelde op Instagram. Na een proloog verschenen er drie foto's op het Instagramaccount @Mekbet. Zo kon je doorklikken naar andere profielen die via filmpjes het verhaal onthullen en via de ‘story highlights’ ontdekte je de personages. Regisseur Dries De Win vertelde aan VRT NWS over de gelijkenissen met fysiek theater: "Het medium maakt alles heel kort en vluchtig. Stories verdwijnen na 24 uur op Instagram. Zo is het ook met theater. Van zodra je de zaal verlaat, verdwijnt de voorstelling voorgoed." 

Ook de voorstelling WatchApp van SKaGeN was vernieuwend in vorm en maakte gebruik van de chatapplicatie WhatsApp. SKaGeN bouwde voor het vervolg een eigen app met een backend op maat van hun artistieke en administratieve noden. SKaGeN zette volop in op interactie met het publiek via de digitale foyers op Facebook. Het idee was om een plek te creëren waar mensen hun ervaring kunnen delen, net als in het theater na de voorstelling. Het enorme succes verraste ook SKaGeN zelf. 

Het Noord Nederlands Toneel bouwde een virtuele theateromgeving, Nite Hotel, waarin je als bezoeker digitale producties en kunst kon bekijken en gesprekken aangaan met andere bezoekers in de virtuele bar. Bovendien boden ze pakketten aan waarbij je kunstwerken aan huis geleverd kreeg met een knipoog naar de digitale producties in Nite Hotel en exclusieve digitale ontmoetingen met de makers en andere kijkers. Wegens groot succes bij het publiek werd Nite Hotel meermaals verlengd. 
 

Nieuw internationaal publiek

De vormvernieuwing bij veel digitale producties maakt mensen nieuwsgierig en trekt een nieuw publiek aan. Ontroerend Goed speelde met T.M. een interactieve voorstelling voor een internationaal publiek. In de voorstelling spreekt elke toeschouwer een half uur lang met een recruiter aan de andere kant van het scherm. Die stelt aan de hand van een vragenlijst vast of je geschikt bent om toe te treden tot de schimmige organisatie T.M. Vervolgens kom je terecht in de virtuele foyer, waar 4 andere deelnemers uit verschillende delen van de wereld samen met jou wachten op het intakegesprek. Daarna heb je het 1-op-1-gesprek met de recruiter/acteur en tenslotte eindig je in de virtuele foyer voor een nagesprek. 

De Nederlandse theaterkrant vatte de ervaring als volgt samen: “Een fractie van een seconde voelt mijn lichaam die sensatie van verbondenheid, probeert het zich in te beelden hoe het daar is ‘s ochtends bij Dan in Vancouver of bij Karolina in Helsinki. Die simultane ervaring in tijd en ruimte, waarin nabijheid en afstand in elkaar overvloeien, is onwezenlijk spannend – én fysiek.” Dit huzarenstuk om zoveel mensen wereldwijd te bereiken werd mogelijk gemaakt door de vele internationale partners die T.M. coproduceerden en verkochten. 
 

Nieuwe marketingmogelijkheden

Digitale producties laten aangepaste digitale marketingstrategieën toe om een groter of nieuw publiek te bereiken. SKaGeN bereikte veel nieuwe mensen die nog nooit naar het theater gingen. Het grootste succes behaalden ze met hun influencers en recensenten. “Er zijn twee soorten influencers: de influencers waarvoor je betaalt en de Bekende Vlaming. De influencer die geld vraagt om iets in de kijker te zetten is erg duur en vooral interessant om jongeren te bereiken. We hebben voornamelijk aan Bekende Vlamingen gevraagd om hun ervaring met onze voorstelling te delen voor deze uitkwam. Ze hadden samen zo’n 1,3 miljoen volgers, waardoor we meteen viraal gingen”, vertelt Korneel Hamers, zakelijk leider van SKaGeN. “Verder werkten we met Facebookadvertenties en de specifieke targetting mogelijkheden, omdat we dit medium ook gebruiken voor onze digitale foyer. Facebookadvertenties kunnen prijzig zijn, maar we vonden het de moeite. Hiermee bereikten we weer een nieuw publiek en mensen die nog nooit een voet in het theater hebben gezet. Onze laatste opties waren de klassieke mediadeals. Die vielen erg duur uit en leverden ons bijna geen publieksbereik.”
 

Sommige kleine CC’s hebben ons verrast door erg veel te verkopen omdat ze zo creatief zijn omgegaan met het materiaal dat we hen hebben aangeleverd voor de marketing
Korneel Hamers (zakelijk leider, SKaGeN)

Ook enkele cultuurcentra waarmee SKaGeN samenwerkte gingen inventief te werk. Korneel: “De cultuurcentra zijn belangrijke partners voor ons, maar we hebben grote verschillen opgemerkt. Het is niet omdat het een groot huis is dat ze veel tickets verkopen. Sommige kleine CC’s hebben ons verrast door erg veel te verkopen omdat ze zo creatief omgingen met het materiaal dat we hen aanleverden voor de marketing”.

Financiële en artistieke drempels

Bovenstaande producties toonden al aan dat het publiek interesse heeft voor deze vernieuwende digitale vormen van podiumkunst. Waarom is het aanbod van digitale producties in Vlaanderen dan nog beperkt? 

Uit gesprekken met organisaties in de podiumkunsten werden de verschillende remmende factoren duidelijk. De gezelschappen die inspelen op de kansen van het digitale, zien dit als een complementair aanbod, naast hun live voorstellingen. Er zijn dus extra middelen nodig, het is duur en de subsidiemogelijkheden zijn beperkt. Er komen niet alleen extra kosten bovendrijven, maar er zijn ook zaken die compleet nieuw zijn voor de gezelschappen. Denk aan technische uitdagingen: platformen op maat maken, serverkosten, auteursrechten, privacyregelgeving, artistieke uitdagingen om met digitale instrumenten te werken, digitale profielen vinden, digitale skills voor publieksbereik,... 

De nood aan samenwerking rond financiële en artistieke aspecten bij digitale producties is groot. Hier kunnen cultuurcentra en het publiek een rol spelen. Behoorlijk wat cultuurorganisaties zijn actief op platformen als Voor de Kunst en Growfunding voor financiële steun van zowel het publiek als matchfunders. Een platform als Patreon gaat nog een stap verder en zorgt voor een vaste bron van inkomsten voor kunstenaars. Zij bieden exclusieve content aan via een abonnementsysteem. Het platform is erg succesvol en het aantal aanwezige kunstenaars steeg gevoelig tijdens de coronacrisis. 
 

Experiment Art@Home: kansen bundelen voor innovatieve digitale producties, interactie en alternatieve financiering

Het experiment Art@Home wil in 2022 een digitaal festival organiseren in samenwerking met cultuurcentra en andere culturele partners in een digitale omgeving. Interactie krijgt een grote rol toebedeeld. We willen nagaan hoe groot de interesse van het publiek van cultuurcentra is in digitale producties en in interactie met de artiesten, de andere bezoekers en het cultuurcentrum. 

In dit experiment willen we verkennen of we een oplossing kunnen bedenken voor de nood aan meer artistieke en financiële samenwerking. Aan het festival koppelen we enkele kleinere experimenten rond crowd- en matchfunding en matching van cultuurprofessionals.  

Meer weten? Contacteer Lucy.vereertbrugghen@cultuurconnect.be.
 

Deel dit artikel:

Gerelateerde nieuwsberichten

  • 25/03/24
    Bibliotheken
    Podiumhuizen
    Beleven & inspireren

    Bert Vermeulen en Eline Swinnen: full speed met de werkgroep Talkpoeder

    Bert (bib Waregem) en Eline (CC Adelberg) experimenteren via de werkgroep met sprekers, onderwerpen, formats, prijszetting ... voor de online talks van Talkpoeder. Zij vertellen hoe het project er kwam.
  • 07/03/24
    Podiumhuizen
    Beleven & inspireren

    Poll livestreamaanbod naar zorgcentra 24-25

    In het seizoen 2024-2025 livestreamen we opnieuw samen met cultuurpartners voorstellingen naar zorgcentra uit jouw buurt. Kies mee welke voorstellingen we opnemen in ons livestreamaanbod 24-25.
  • 16/01/24
    Podiumhuizen
    Beleven & inspireren

    Lode (CC CasinoKoksijde) trok al met Voor De Show naar de 2de kleuterklas

    Lode Demey geeft in Koksijde kleur aan zijn personage "Dr. Bloem". Zo neemt hij kinderen mee in de educatieve omkadering van de school- en familievoorstellingen in het cultuurcentrum .

Gerelateerde diensten

  • Podiumhuizen
    Beleven

    Livestreaming

    Een zorgpubliek op afstand volgt live voorstellingen vanuit het cultuurhuis.
  • Podiumhuizen
    Beleven

    Theaterspel Voor De Show

    Een virtuele tour door het cultuurhuis met opdrachten rond de komende schoolvoorstelling.