Pieterjan Lefever: "De Republiek is opgebouwd rond 3 ambities met elk een eigen financieringsmodel: connect, share & innovate
De Republiek is een mooi voorbeeld van een organisatie die complexe uitdagingen aanpakt door nauw samen te werken met andere organisaties in Brugge. De Republiek brengt mensen en organisaties samen in een prachtig gebouw voor innovatieve projecten in kunst, duurzaamheid, ondernemerschap, creativiteit, stadsontwikkeling … De som van de delen brengt bij hen veel meer op.
Aan het woord is Pieterjan Lefever, zakelijk verantwoordelijke van De Republiek en één van de deelnemers aan onze opleiding Digitaal Leiderschap. Hij vertelt bevlogen over hoe ze een eigen ecosysteem en logica ontwikkelden, weg van de platgetreden paden.
Kan je uitleggen wat De Republiek allemaal doet?
Pieterjan: “De Republiek doet en is veel. We zijn in eerste instantie een creatief knooppunt in het hart van de Brugse binnenstad, een dynamisch huis waar mensen elkaar kruisen. ‘Ontmoeting’ is een eerste belangrijke waarde in onze werking. Het Grand Café is een laagdrempelige ontmoetingsplek voor Bruggelingen, bezoekers en toeristen.
Creatieve co-housing is een tweede pijler in onze werking. We zijn een open huis in de stad en huisvesten erkende organisaties als Cinema Lumière en Mooov, maar evenzeer jonge starters en creatieve duizendpoten.
Een derde belangrijke pijler is onze projectwerking. De Republiek is de uitvalsbasis voor stadsprojecten zoals Handmade in Brugge, TURBO, Ant-woord! … De Republiek wil een aanstekelijk, onafhankelijk en verbindend platform bieden om creatie en innovatie aan te moedigen rond de volgende thema’s: sociaal en creatief ondernemerschap, duurzaamheid in de brede zin van het woord, stadsvernieuwing, ambacht en vakmanschap, kunst, cultuur en inclusie.”
Hoe is het idee ontstaan voor jullie organisatie?
Pieterjan: “In het midden van 2015 vonden we ons businessmodel heruit vanuit een bottom-up benadering. We doken in onze rijke geschiedenis op zoek naar ons DNA. Drie belangrijke functies kwamen telkens naar boven: ontmoeting, gedeeld gebruik van infrastructuur en het ontwikkelen van nieuwe projecten. We vertaalden die door naar onze drie ambities: connect, share & innovate, met elk een eigen financieringsmodel.
De Republiek is incubator van socio-culturele projecten als ontmoetingsplaats met café, cinema en werkplek voor creatieve starters.
Een financieel model volgde en diverse langdurige partnerships werden duurzaam opgebouwd binnen onze steeds groter wordende organisatie. Samen vormen we zo een groeiende community als een rijke voedingsbodem voor de stad.”
Waar halen jullie je inkomsten?
Pieterjan: “De Republiek werd bewust opgesplitst in 2 vzw’s: Stadmakers vzw (14 medewerkers) en Korrelatie vzw (30 medewerkers). Het gebouw in erfpacht van Stad Brugge, inclusief cinema en de horeca behoren toe aan Korrelatie vzw terwijl de projectwerking onderdeel is van Stadmakers vzw. Voor Stadmakers vzw met projecten als Ser-Vies, The Box, Foodlab … komen de middelen vanuit Stad Brugge, Vlaanderen, Europa, (crowd)funding en giften. Deze middelen worden aangevuld met de winst die voortvloeit uit de horeca en de verhuur van het gebouw."
Hoe hebben jullie de teams samengesteld en hoe zorgen jullie voor een aanstekelijke dynamiek?
Pieterjan: “ Iedereen die voor De Republiek werkt, heeft een eigen expertise. Zo hebben we een chefkok, coördinator administratie, financieel coördinator, afwasser … Die mix zorgt voor een constante kruisbestuiving. We zoeken steeds naar verbinding en ontmoeting tussen teams en mensen via overleg, teamdagen en werkgroepen. Collega’s zetelen in werkgroepen naargelang hun interesses en denken na over thema’s die de hele organisatie aanbelangen zoals ecologie, IT en Human Resources … De Republiek telt 3 teams. Eén team beheert inhoudelijke projecten, een ander team focust op alle horeca-activiteiten en een derde team werkt overkoepelend voor het financiële luik, de communicatie en de administratie.
De aanstekelijke dynamiek komt er dankzij de leuke plek en de mensen die er over de vloer komen. We proberen met z’n allen zorg te dragen voor elkaar.
Dat zit soms in kleine dingen. Door een ontmoeting aan de koffiemachine, door een babbeltje in de trappenhal, door een ‘goeiemorgen’ als je langs de keuken passeert, vragen hoe het gaat, te quizzen … Bij telewerk is openhartige interne communicatie cruciaal. We bellen vaker, plannen geregeld één-op-één gesprekjes, organiseren wandelvergaderingen …"
Pieterjan: “Dit is een constante zoektocht. We stimuleerden de productie van stoffen mondmaskers bij partners uit ons netwerk. We zetten een webshop op voor de labelhouders van Handmade in Brugge. We organiseerden activiteiten via streaming …
We moeten er ook niet flauw om doen. Huidige tijden benadrukken wat we al wisten. De dynamiek van ons team zit vervat in elke persoon en komt het best tot uiting wanneer we elkaar én ons publiek in levenden lijve ontmoeten. We hopen dus met z’n allen dat dit snel weer kan en mag."
Een enkele organisatie kan nooit het antwoord bieden op grotere maatschappelijke uitdagingen als inclusie, duurzaamheid en digitale innovatie. Onze wereld is zo complex geworden dat oplossingen die altijd gewerkt hebben soms niet meer optimaal zijn. Samenwerkingen, wendbaarheid, maatwerk, kwaliteit en innovatie leggen nieuwe manieren van werken op. De klassieke, op zichzelf staande organisatie worstelt met de dynamische samenwerkingen die hiervoor nodig zijn. Een goed functionerend organisatienetwerk kan dat mogelijk wel. Geïnteresseerd in het onderwerp? Bart Cambré, vicedecaan van Antwerp Management School / Universiteit Antwerpen, schreef er een boek over: Organisatienetwerken. Samen met Sofie Jacobs begeleidde hij de masterclass Ecosystemen tijdens de opleiding Digitale Leiderschap in de cultuursector.