Naar een hedendaagse online dienstverlening voor de bibliotheken

03/03/21

Het vernieuwingstraject bibliotheekdiensten onderzoekt hoe de bib op een hedendaagse manier collecties tot bij het publiek kan brengen. Hieronder lees je welke aanpassingen doorgevoerd werden en welke nog op de planning staan om de online dienstverlening van de bib nog beter te maken. Het vertrekpunt: de lener en zijn zoektocht naar een boek uit jouw collectie in de publiekscatalogus. Blijf op de hoogte via de nieuwsbrief Bibliotheekwebsites.

? Het boek is aanwezig in de eigen bib

Optie 1: Digitale levering

Wie een boek meteen wil lezen kan het digitale exemplaar van thuis uit lenen en lezen. In 2020 werd het e-boekenplatform gelanceerd. Deze collectie zit in Open Vlacc, zodat je websitebezoekers meteen zien in de publiekscatalogus welke titels als e-boek beschikbaar zijn.

Vanaf 1 april 2021 kan je als Wise-bibliotheek een bijdrage vragen aan (groepen) leners om de e-boekendienst te gebruiken. Je kan de dienst betalend maken voor alle leners of voor bepaalde groepen leners, op basis van abonnementstypes in Wise. Zo werkt het

Optie 2: Klaarleggen & afhalen in de eigen bib

Verkiest je lener het fysieke exemplaar? Dan kan hij vragen om het klaar te leggen in de bib. In Wise kan je bib deze aanvragen sinds kort vlotjes afhandelen. Tijdens de coronacrisis en de lockdown deden veel bibliotheken voor de eerste keer ervaring op met een afhaaldienst, waarbij leners hun pakketten bestelden en contactloos afhaalden op afspraak. 

Optie 3: Thuislevering (project stopgezet)

In 2020 liep een onderzoek naar de wenselijkheid en de mogelijkheden van thuislevering door de bib. Daaruit blijkt dat noch de gebruiker noch de bibliotheek vragende partij is. Het project werd stopgezet.

De kostprijs instellen

In de loop van 2021 wordt het mogelijk om een andere kostprijs in te stellen voor 'klassieke' reserveringen van uitgeleende werken, laten klaarleggen van een aanwezig werk en magazijnaanvragen. Zijn er verschillende edities van een gereserveerde titel, dan krijgt je lener automatisch het eerstvolgende beschikbare exemplaar. De pilootbibliotheken Beringen, Brugge, Bree en Middelkerke testen dit het komende jaar. 

? Het boek is uitgeleend

Optie 1: Geef me een seintje

Met een druk op de knop ‘Geef me een seintje’ krijgt je lener een mail van zodra het boek weer binnen is. Dan kan hij het afhalen of laten klaarleggen. Hiervoor lopen testen bij de pilootbibliotheken Eeklo, Lommel, Leuven en Gent. Op basis daarvan beslissen we begin 2021 of deze dienst gelanceerd wordt voor alle bibliotheken.

Optie 2: Afhalen in of laten leveren vanuit een bib uit de regio

Is het boek wel beschikbaar in een andere bib uit het regionetwerk? Dan kan de lener het boek daar reserveren en laten klaarleggen, of laten leveren in de eigen bib. Sinds 2020 is dit technisch mogelijk in Wise en Mijn Bibliotheek voor regio’s met een verregaande samenwerking, zoals pilootregio Route 42. In 2021 verbetert de weergave in de publiekscatalogus, zodat het voor de lener duidelijk is wat zijn opties zijn. 

? Het boek is niet beschikbaar in de eigen de bib of een bib uit de regio

Optie 1: Aankoopsuggestie

Is de lener niet gehaast? Dan kan hij een aankoopsuggestie doen bij zijn eigen bib. Momenteel verloopt dat veelal via een formulier op de website. Er wordt onderzocht of dit beter geïntegreerd kan worden in de basisinfrastructuur. 

Optie 2: Afhalen in een andere bib

Is het boek wel beschikbaar in een andere Vlaamse of Brusselse bib buiten de regio? Dan kan de lener het boek laten klaarleggen in een andere bib en daar ophalen. Online wordt hij “voorlopig lid” van deze bib. Bij afhaling kan hij zijn lidmaatschap vervolledigen.

Optie 3: Laten leveren vanuit een andere bib

Is het boek wel beschikbaar in een andere Vlaamse of Brusselse bib buiten de regio? Dan kan de lener het boek ook laten leveren in zijn eigen bib. Interbibliothecair leenverkeer dus, aangepast aan de hedendaagse context. In overleg met de werkgroep Dienstenmodel werken we in 2021 een duurzaam financieel model uit voor deze overkoepelende netwerkdienst.

Bibliotheek.be wordt de online spil voor optie 2 en optie 3.

Op de planning voor 2021

  • evaluatie ‘Geef me een seintje’
  • prijsdifferentiatie-opties om aanwezige versus uitgeleende items te reserveren
  • reserveren op werkniveau
  • uitgebreide mogelijkheden voor magazijnaanvragen 
  • betere doorverwijzing op de lokale bibwebsite naar de regio als een werk uitgeleend of niet in de collectie is, idem voor filialen 
  • voorlopig lidmaatschap via online inschrijven 
  • IBL: van Impala naar Wise
  • vernieuwing van bibliotheek.be 
  • ...

De werkgroep Dienstenmodel begeleidt het vernieuwingstraject Bibliotheekdiensten inhoudelijk, beslissingen worden genomen door de stuurgroep Basisinfrastructuur Digitale Bibliotheek.

Blijf op de hoogte

Dit artikel kon je ook lezen in het Cultuurconnect Magazine 2021.

Deel dit artikel:

Gerelateerde nieuwsberichten

  • 05/03/24
    Bibliotheken
    Digitale basisinfrastructuur
    Digitale collecties
    Beleven & inspireren

    Jaaroverzicht: de digitale bibliotheekdiensten in 2023

    2023: opnieuw een jaar dat voorbijvloog. Ook voor 2023 maakten we een overzicht van de belangrijkste cijfers en gebeurtenissen van de verschillende digitale bibliotheekdiensten. Ontdek snel de terugblik!
  • 06/12/23
    Een robot die verhalen schrijft aan de computer (afbeelding gemaakt via AI)
    Bibliotheken
    Digitale basisinfrastructuur

    De artificiële eindejaarstips beoordeeld door onze catalografen

    Onze Open Vlacc-catalografen zetten verschillende AI Chatbots aan het werk. Hun ervaringen en onze leerlessen? Die lees je hier!
  • 14/11/23
    Financiële verrekening IBL
    Bibliotheken
    Digitale basisinfrastructuur

    Kosten IBL: wie, wat, hoe?

    Hoe verloopt de financiële verrekening van IBL en wie is betrokken?

Gerelateerde diensten

  • Bibliotheken
    Basisinfrastructuur

    Bibliotheeksysteem Wise

    Een softwaresysteem voor stabiele werkprocessen in de bibliotheek 
  • Vrouw surft op bibliotheekwebsite.
    Bibliotheken
    Basisinfrastructuur

    Bibliotheekwebsites

    Collecties, activiteiten en diensten van de openbare bibliotheek online in de kijker
  • Bibliotheken
    Basisinfrastructuur

    Open Vlacc Catalografie

    Databank met beschrijvingen van materialen voor openbare bibliotheekcollecties